Από την ανάθεση στην συμμετοχή και την διεκδίκηση

Τζέλα Μπιτσαξή 
Υποψήφια Δημοτικός Σύμβουλος
Με τους ΠΟΛΙΤΕΣ ΣΕ ΔΡΑΣΗ -ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ

 
Οι σχέσεις ανάμεσα στην κεντρική εξουσία και την τοπική αυτοδιοίκηση είναι διαμορφωμένες ιστορικά, έχουν γεννηθεί μέσα από ένα συσχετισμό δυνάμεων  που κατέληξε σε μια ισορροπία εξουσιών, διαφορετική κατά περίπτωση. Στην Ελλάδα, αυτός ο συσχετισμός ήταν από την αρχή εις βάρος των τοπικών κοινωνιών. Στην μεταπολίτευση, με την επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού, οι Δήμοι μετατράπηκαν σταδιακά σε άχρωμα πεδία διαχείρισης της κυβερνητικής πολιτικής και αναδείχθηκε το πρότυπο του Δημάρχου – τεχνοκράτη –διαχειριστή ευρωπαϊκών ή εθνικών κονδυλίων, ενώ ταυτόχρονα, η συμμετοχή του πολίτη σε συλλογικότητες, όργανα ή φορείς στην πόλη γίνονταν ολοένα και πιο ισχνή. Το σημαντικότερο είναι ότι στη συνείδηση όλων μας, η πόλη έπαψε να είναι πεδίο κοινωνικής σύγκρουσης ή διεκδίκησης, και η αντίληψη αυτή, αντικαταστάθηκε από   τον όρο της «χρηστής διαχείρισης» ή της προσωπικής ικανότητας ενός καλού δημάρχου, που «τα καταφέρνει» λόγω των προνομιακών του σχέσεων με στελέχη της κεντρικής εξουσίας, απαλλάσσοντας έτσι τον πολίτη από την βάσανο της εμπλοκής. Η μετατόπιση αυτή, δεν έγινε βέβαια χωρίς την ευθύνη της Αριστεράς, που πάντα θεωρούσε, τουλάχιστον διακηρυκτικά την Τ.Α. ως προνομιακό πεδίο, και η αλήθεια είναι ότι τουλάχιστον την δεκαετία του ’80, προσπάθησε να εφαρμόσει στους δήμους ψήγματα της πολιτικής της πρότασης  προς την κοινωνία στηρίζοντας σχήματα και δημάρχους με διεκδικητικό χαρακτήρα. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, η υπαναχώρηση της Αριστεράς από βασικές αρχές και μορφές πάλης, έστω και η σιωπηρή της συναίνεση, σηματοδότησε μοιραία  την υποχώρηση του αυτοδιοικητικού κινήματος.  

 Η εποχή των μνημονίων, όμως, έφερε βίαια και απότομα την Αριστερά μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα, σε μια μεγάλη ιστορική πρόκληση τόσο σε κεντρικό όσο και σε τοπικό επίπεδο άσκησης πολιτικής. Και αυτό που ίσως προβληματίζει ή φοβίζει περισσότερο δεν είναι η αποτελεσματικότητα του πολιτικού της προγράμματος, όσο το αν θα καταφέρει μέσω αυτού, να εμπλέξει τους πολίτες όχι με όρους ανάθεσης αλλά με όρους συμμετοχής.

Σε τοπικό επίπεδο, ίσως ο πολίτης δεν γνωρίζει επακριβώς τι προβλέπει ο Καλλικράτης ή το μνημόνιο, βιώνει όμως τα αποτελέσματα του στην καθημερινότητα του μέσα στην πόλη : πληρώνει τα υπέρογκα δημοτικά τέλη χωρίς ανταποδοτικότητα, τα αυξανόμενα τροφεία στους παιδικούς σταθμούς, τα δίδακτρα του πνευματικού κέντρου και του κολυμβητηρίου σε ιδιώτες, στέλνει τα παιδιά του σε τάξεις των 28 και άνω μαθητών, βλέπει τα νοσοκομεία να κλείνουν το ένα μετά τα άλλο κτλ. Από το σημείο όμως της διαπίστωσης ως το σημείο της διεκδίκησης, η απόσταση είναι μεγάλη και εκεί βρίσκεται η πρόκληση για την Αριστερά, αλλά και η ατομική ευθύνη τους καθενός και της καθεμίας από εμάς.

Κανένας υποψήφιος συνδυασμός ή δήμαρχος (και στο Χαϊδάρι έχουμε πολλούς) δεν μπορεί να δεσμευτεί ότι θα αλλάξει ριζικά την πόλη. Τα περιθώρια των δήμων είναι περιορισμένα και πρέπει να γίνει σαφές στους πολίτες ότι κάθε τοπικό αίτημα θα προσκρούει σε επιταγές του μνημονίου και του Καλλικράτη, γιατί απλά η ακύρωση του αναπτυξιακού ρόλου και των δυνατοτήτων των δήμων, είναι δομικό τους χαρακτηριστικό, και η υποβάθμιση της ζωής μας είναι ο στόχος τους.

Σε αυτό όμως που τα σχήματα της Αριστεράς είναι επιβεβλημένο να δεσμευτούν είναι ότι θα είναι δίπλα στον πολίτη όταν θα υπερασπίζεται και θα διεκδικεί τον δημόσιο χώρο του, γιατί αυτός δεν είναι παραχώρηση, όπως επί τόσα χρόνια προσπαθούν να τον πείσουν, αλλά δικαίωμα. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι το νερό, τα σκουπίδια, η ενέργεια, η πρόσβαση στη θάλασσα, στο δάσος, σε αξιοπρεπείς κοινωνικές δομές, υγεία και παιδεία θα τα πάρουμε πίσω μόνο όταν συγκρουστούμε με αυτούς που τα ξεπουλάνε σε ιδιώτες.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για τα αυτοδιοικητικά σχήματα της Αριστεράς, είναι επί της ουσίας, η επανοηματοδότηση του όρου της «κοινωνικής συμμετοχής» που πολλοί επικαλούνται  μαζί με άλλους «ταλαιπωρημένους» όρους, όπως η δημοκρατία, η διαφάνεια, ο έλεγχος. Οποιοδήποτε εγχείρημα ανατροπής, έχει ανάγκη από ζωντανές κοινωνικές δυνάμεις και όχι από χειροκροτητές προειλημμένων αποφάσεων, άβουλες μάζες στοιχησμένες πίσω από «επίδοξους» σωτήρες και  διαδικασίες που δεν ελέγχουν.       

Δεν είναι ανέφικτο. Μέσα στην κρίση, υπήρξαν δήμοι και δημοτικές παρατάξεις– πρότυπα μιας αλληλέγγυας κοινωνικής πολιτικής που κατάφεραν να συσπειρώσουν την κοινωνική πλειοψηφία που πλήττεται. Τα δημοτικά σχήματα που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνουν ένα διαφορετικό πλαίσιο αρχών και αξιών που μετουσιώνεται σε προγραμματικές θέσεις και κοστολογημένες εφαρμογές. Όλοι όσοι συμμετέχουμε στους «Πολίτες σε δράση – Οικολόγους Πράσινους» αγωνιζόμαστε ώστε   αυτές οι προγραμματικές θέσεις να στηριχθούν από αυτή την κρίσιμη μάζα των πολιτών που αντιλαμβάνονται ακόμα  την τοπικότητα ως υπέρτατο σημείο πολιτικής δράσης. 

Τζέλα Μπιτσαξή

Υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος