«Αν η αλλαγή του κλίματος είναι παγκόσμιο πρόβλημα, οι λύσεις είναι τοπικού χαρακτήρα»
Οι ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ συμφωνούν με τις εκτιμήσεις του συνόλου σχεδόν της επιστημονικής κοινότητας ότι ο πλανήτης μας απειλείται από τους ίδιους τους κατοίκους του. Πόλεμοι, ρύπανση, υπέρμετρος καταναλωτισμός, υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλούνται από τον άνθρωπο.
Μέχρι σήμερα όμως αυτοί που θίγονται περισσότερο είναι οι φτωχοί. Η κλιματική αλλαγή έχει ταξικό χαρακτήρα, οι φτωχές και οι υποανάπτυκτες χώρες «εισπράττουν» πρώτες τις συνέπειες της καπιταλιστικής ανάπτυξης, ενώ οι ίδιες ελάχιστα συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
Στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε από τον ΟΗΕ, πριν από την COP 21, η αντιπροσωπεία της Βολιβίας υποστήριξε ότι: «Ο καπιταλισμός οδηγεί την ανθρωπότητα στον δρόμο της καταστροφής και του θανάτου μέσω της κλιματικής αλλαγής». «Στο στάδιο που βρισκόμαστε, η μόνιμη λύση για την κλιματική κρίση είναι η καταστροφή του καπιταλισμού».
Οσο όμως και αν συμφωνούμε με τις θέσεις της βολιβιανής αντιπροσωπείας, δεν μπορούμε να περιμένουμε την καταστροφή του καπιταλισμού για να μην αυξηθεί η θερμοκρασία. Η σωτηρία του κλίματος πριν να είναι αργά συνεπάγεται ότι κάνουμε τα πάντα ώστε η αύξηση της θερμοκρασίας να μην ξεπεράσει τους 2 βαθμούς.
Στο άρθρο δεν παρουσιάζονται οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην υγεία, στη γεωργία, στη βιοποικιλότητα, στην απώλεια εδαφών και γενικότερα στην οικονομία και την ποιότητα ζωής. Αυτό το έχουν κάνει διεθνείς οργανισμοί, που εκτιμούν ότι «η κλιματική αλλαγή θα δημιουργήσει 100 εκατομμύρια φτωχούς και μισό δισεκατομμύριο αστέγους».
Στη χώρα μας, η Τράπεζα της Ελλάδος με την έκθεση «Ελληνικός τουρισμός και κλιματική αλλαγή προβλέπει ότι «700 δισ. ευρώ θα κοστίσει στην Ελλάδα η μη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέχρι το 2100».
«Αν η αλλαγή του κλίματος είναι παγκόσμιο πρόβλημα, οι λύσεις είναι τοπικού χαρακτήρα».
H ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής πρέπει να γίνει συντονισμένα σε πέντε επίπεδα:
Α. Σε διεθνές επίπεδο
Υπογραφή δεσμευτικής νομικά συμφωνίας. Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα. «Η κλιματική προστασία είναι θέμα δικαιοσύνης. Εάν μετρηθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά κεφαλήν, οι βιομηχανικές χώρες αποδεικνύονται οι βασικοί συντελεστές της κλιματικής αλλαγής. Αυτές οι χώρες πρέπει να τεθούν επικεφαλής, διότι μόνο αυτές διαθέτουν τα απαιτούμενα οικονομικά και τεχνολογικά μέσα…».
Β. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Η Ελλάδα θα πρέπει να συμμετέχει και αυτόνομα σε πολιτικό επίπεδο στις διεθνείς συναντήσεις που γίνονται για την κλιματική αλλαγή. Φέτος δεν υπήρχε καμία ελληνική εκπροσώπηση:
α) στην προπαρασκευαστική συνάντηση που έγινε στη Βόννη για την COP 21 (Οκτώβριος 2015)
β) στη συνάντηση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας pre-CΟΡ 21, που έγινε στο Παρίσι (8/11/2015).
Πληροφορηθήκαμε ότι ο πρωθυπουργός της Ελλάδας κ. Τσίπρας θα συμμετάσχει στην COP 21 στο Παρίσι. Θέλουμε να ελπίζουμε ότι θα δεσμευτεί για την προγραμματισμένη απεξάρτηση της Ελλάδας από τα ορυκτά καύσιμα και τη θωράκιση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Γ. Σε εθνικό επίπεδο - δηλαδή στην Ελλάδα
Θα πρέπει επιτέλους να προχωρήσει δυναμικά η απεξάρτηση της χώρας από τα ορυκτά καύσιμα. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για τη λήψη μέτρων για να αναχαιτιστεί η κλιματική αλλαγή και παράλληλα η ΔΕΗ να κατασκευάζει νέο εργοστάσιο που να λειτουργεί με λιγνίτη, τη μονάδα Πτολεμαΐδα 5.
Ολα τα δημόσια κτήρια θα πρέπει να αναβαθμιστούν ενεργειακά - ξεκινώντας ως καλό παράδειγμα από το κτίριο της Βουλής.
Ορισμένες ενέργειες της κυβέρνησης, όπως π.χ. η κατάθεση δύο τροπολογιών (τις ανακάλεσαν) για τα δάση, είναι αντιπαιδαγωγικές, δεν συμβάλλουν στην οικολογική ευαισθητοποίηση του πολίτη.
Δ. Σε περιφερειακό επίπεδο - Σε επίπεδο νομού ή δήμων
Δυστυχώς ελάχιστα δείγματα γραφής έχουμε σε επίπεδο περιφερειών και δήμων. Τα δείγματα αυτά είναι:
Η συμμετοχή της Περιφέρειας Αττικής στην COP 21.
Η συμμετοχή της Περιφέρειας Κρήτης στο «Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα LIFE για την “Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στα νησιά της Μεσογείου” - “ADAPT2CLIMA”».
Στο πλαίσιο της 35ης γενικής συνέλευσης της Επιτροπής Νήσων του Διευρωπαϊκού Δικτύου των Παράκτιων Περιφερειών της Ευρώπης (CRPM), που πραγματοποιήθηκε στις 25/6 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι δήμαρχοι από τα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες υπέγραψαν το Σύμφωνο των Νησιών.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολουθούμε μια νέα προσπάθεια στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησε την πρωτοβουλία «Οι δήμαρχοι προσαρμόζονται» (Mayors Adapt2 - Twinning).
Δεν υλοποιείται όμως το εθελοντικό «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Δημάρχων» το οποίο έχουν υπογράψει 6.612 δήμοι, μεταξύ των οποίων και 111 δήμοι της χώρας μας.
Ε. Σε ατομικό επίπεδο
Οι κυβερνήσεις, η τοπική αυτοδιοίκηση, τα σχολεία, ακόμα και η Εκκλησία παίζουν σημαντικό ρόλο δίνοντας το καλό παράδειγμα. Ολοι πρέπει να κάνουν οικονομία, να σταματήσουν τις σπατάλες προβάλλοντας καλές πρακτικές, έτσι ώστε οι πολίτες να μειώσουν το οικολογικό τους αποτύπωμα.
Μία δεσμευτική διεθνής συμφωνία στο Παρίσι, όσο απαραίτητη και να είναι, δεν θα μπορέσει πρακτικά να εφαρμοστεί αν δεν είναι δίκαιη, αν οι ανεπτυγμένες χώρες που διαθέτουν τα οικονομικά μέσα και την τεχνολογία δεν τεθούν επικεφαλής και δεν αναλάβουν την κύρια ευθύνη, αν δεν υπάρχει συνδυασμός ταυτόχρονων δράσεων σε διεθνές, ευρωπαϊκό, εθνικό, τοπικό και ατομικό επίπεδο. Το σύνθημα του Κοινωνικού Φόρουμ «Σκέψου Παγκόσμια - Δράσε τοπικά» εξακολουθεί να μας εμπνέει και να μας κινητοποιεί.
Συντάκτης:
Κώστας Φωτεινάκης
Πρόεδρος των ΦΙΛΩΝ της ΦΥΣΗΣ/Naturefriends Greece
ΠΗΓΗ: http://www.efsyn.gr/
